KISA ÇALIŞMA KAPSAMINDA İŞVERENE PRİM DESTEĞİ

Resmi gazete dijital mecralar komisyonu kurulması ile bazı kanunlarda değişiklik yapılması hakkında kanun yayımlandı.

7226 sayılı Kanun ile 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'na eklenmiş, “geçici madde 23” ile virüs salgını nedeniyle, kısa çalışma ödeneğine hak kazanma olanağı geçici olarak kolaylaştırılırken (İş sözleşmesinin 120 gündür devam ediyor olması koşulunun 60 güne indirilmesi;  üç yılda ödenmiş olması gereken prim ödeme gün sayısının 600 günden 450 güne indirilmesi) kısa çalışmaya başvuru süresinin de ihtiyaca göre 31.12.2020 tarihine kadar Cumhurbaşkanı tarafından bütün olarak uzatılabileceği yönünde düzenleme yapılmıştı. 

7244 sayılı Kanun ile 4857 sayılı İş Kanunu'na eklenen “Geçici madde 10” ile işverenlere üç ay süreyle fesih yasağı getirilmiş, bu sürede işçilerini kısmen veya tamamen ücretsiz izne çıkarabilme yetkisi verilmiş. 7244 sayılı Kanun ile 4447 sayılı Kanun'a eklenen “Geçici madde 24” ile de, ücretsiz izne çıkarılan işçilere (15.03.2020 tarihinden sonra iş sözleşmesi feshedilmiş ve işsizlik sigortasından yararlanamayan işçilere de) nakdi ücret desteği (günlük 39.24 TL) olanağı getirilmişti. 

Bugünkü yapılan düzenlemeye göre,

• 7252 sayılı Kanun'a göre, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'nun, “Geçici 23. maddesi” kapsamında, 01.07.2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunmuş özel sektör işyerlerinde kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıların, işyerindeki kısa çalışmanın sona ermesi ve aynı işyerinde haftalık normal çalışma sürelerine dönmeleri durumunda 31.12.2020 tarihini geçmemek üzere kısa çalışmanın sona erdiği tarihi takibeden üç ay süreyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 82.maddesi uyarınca asgari sigorta prim miktarları üzerinden ödenecek. İşveren ve işçi sigorta prim tutarları  toplamı, her ay işverenlerin Kuruma ödeyeceği prim miktarlarından mahsup edilmek üzere işverene prim desteği olarak sağlanacak.
• 7252 sayılı Kanun'a göre, kısa çalışma uygulamasında olduğu gibi,  01.07.2020 tarihinden önce ücretsiz izne çıkarıldıkları için nakdi ücret desteğinden yararlanan işçilerle birlikte  işverenin,  normal çalışma süresine dönerek çalışmaya başlaması halinde de, işveren ve işçi sigorta prim tutarları  toplamı, her ay işverenlerin Kuruma ödeyeceği prim miktarlarından mahsup edilmek üzere  üç ay süreyle işverene prim desteği olarak bırakılacak.
• Her bir  ay için işverene sağlanacak destek süresi ise,  kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işçiler ile  nakdi ücret desteğinden yararlanan işçilerin, kısa çalışma ödeneği ya da nakdi  ücret desteği aldıkları sürede, aylık ortalama gün sayıları ne ise işverene verilecek  destek de bu süreler kadar olacak.
• Cumhurbaşkanı, desteğin uygulanacağı üç aylık süreyi sektörel olarak  ayrı ayrı veya bütün olarak  altı aya kadar uzatabilecek.
• Ayrıca, işverenler destekten yararlandıkları sigortalı işçiler için, diğer sigorta primi indirimlerinden yararlanamayacaklar.
• İşverene sağlanan destek miktarı, gelir ve kurumlar vergisi kanunu çerçevesinde, gelir, gider ve maliyet unsuru olarak değerlendirilemeyecek.

4857 sayılı İş Kanunu'na 7244 sayılı Kanun ile eklenen, “Geçici madde 10” uyarınca işverenler için geçici olarak gündeme getirilen fesih yasağına, “ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışlar” nedeniyle fesih hakkı istisna olarak tanınmıştı.

Söz konusu maddeye,

• Süreç içinde ihtiyaç duyulan birkaç istisnai durum daha eklendi.  Bunlar, “belirli süreli iş veya hizmet sözleşmelerinde sürenin sona ermesi”, “işyerinin herhangi bir nedenle kapanması ve faaliyetinin sona ermesi”, “ilgili mevzuatına göre yapılan her türlü hizmet alımları ile yapım işlerinde işin sona ermesi halleri” olarak belirleniyor. Bu gibi durumlar söz konusu olduğunda, fesih yasağına rağmen iş sözleşmesi sona erebilecek.
• 4857 sayılı İş Kanununun Geçici 10. maddesi uyarınca üç ay süreyle getirilen fesih yasağı ve ücretsiz izne çıkarma için Cumhurbaşkanı'na verilmiş altı aya kadar uzatma yetkisi,  her defasında üçer aylık sürelerle olmak kaydıyla 31.12.2021 tarihine kadar uzatma yetkisine dönüştürülüyor.

1 Ağustos 2020'den itibaren yürürlüğe girecek söz konusu kanuna https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/07/20200728-15.htm adresinden erişim sağlanmaktadır.